9788482641539
Un traductor a paris
BERNARDO ATXAGA
Editorial: La Magrana Fecha de publicación: 01/10/2000 Páginas: 208Formato: Cartoné
www.paquebote.com > BERNARDO ATXAGA
Ezjakintasunak Historiagile segitzen du Bambulok, Bambulo Historiator, Bambulo Investigator, Bambulo Korrektor, Historia bambulotarra idatzi eta idatzi. Marathongo batailan izan ziren Akiles eta Bambulides. Edo Troian izan ziren Ulises, Bambulus Troianus, Menalipo Bambulo... Gorrotoz betetako gerlari harro eta hiltzaileak. Azterketa historikoak egin eta egin, nekaturik, zinera joatea erabaki du Bambulok. Behartsu bezala bizitzea erabaki duen Francescoren bizimodua kontatzen du pelikulak. Francescoren lagun bat, Juan Kankailu, pantailatik atera eta Bambulorengana zuzendu da, galdezka: Ez ote zen izan maitasunik, apaltasunik, eskuzabaltasunik Bambuloren arbasoen munduan?. Galderak asko pentsaraziko dio Bambulori. Eta krisian izango da, burumakur, Hanka-Arrastakor.
Bi letter jaso nituen oso denbora gutxian, hamar eguneko tartearekin edo. Biak zuzen-zuzen etorri ziren nik Boiseko city amerikano honetan daukadan etxeraino, eta nire iloba Jimmyk jarri zizkidan eskura. Azkenengoarekin ailegatu zenean ni mimosaren adarrak txukuntzen nengoen, umore onean, alegia, zerengatik umore txarrean nagoenean ez baitut gardena zaintzen hasteko gogorik izaten, eta dolar bat eman nion sari bezala. Halere Jimmyk kezkatuta bezala begiratu zidan, sudurra zimurtzeko berak daukan keinu very nice horrekin.
Hogeita zazpi hizki konbokatuz, gizartearen zimurretan bizi diren ahots askok hartu du bere txanda liburu honetan: eroak, IHESak jotakoak, fantasmak, egoera zailetan murgilduak, leiendak, poesiak, Euskal Herriko egoerari buruzko gogoetak, narrazioak, eta abar. Testu arteko -hau da, nola kontatu dizkiogu geure buruari munduan ikusi eta bizitakoak- gogoetak eta interpretazioak zoragarriak dira, maila handikoak eta jakinduriaz gainezka datozenak. Hitzak eta esperientziak bat egiten duten une pribilegiatua da jakinduria. Izan ere, liburu hau urte askoren, alfabetoekin borrokan pasatutako urte luzeen ondoren datorren emaitza da. Memorandum bat. Liburu honetan Atxagak bere alfabeto intimoaren puska bat baino gehiago txertatu du. Bertan biltzen dira, beraz, idazlea, artista eta mundu ikuspegia. Lau dohain nagusi nabarmendu daitezke Groelandiako lezioa honetan: ulergarritasuna, sendotasuna, umorea eta abildade komunikatiboa. Goi-mailako gogoetak modu sinple eta ulerterrazean azaltzen maisu da Atxaga; erraztasuna, baina mundu ikuspegi sendo batean dago oinarrituta. Eta, hala ere, orain arte esandakoak ez luke azalduko testu honen zinezko xarma, ez balu oinarrian Atxagak bere-berea duen begiratu berezi hori, gauzei heltzeko ezker esku hori, ikuspuntu inprebisible hori, hain ondorio bitxi eta ederretara bideratu izan gaituena. Ordurarte ezezagunak zitzaizkigun esperientziak antiojo berriez ikusteko aukera prestatu digu Atxagak. Harrigarriena, baina, zera da, mundu horiek -Poeren Gutun ebatsian bezala- begiaurrean zituela irakurleak eta hala ere -edo beharbada horrexegatik- ikustezinak izaki. Eska al dakioke gehiago idazle edo artista bati? Ba, hori guztia gutxi balitz, umorea da irakurleak gehien eskertuko duena. Eleberrietan nekezago gertatzen zaiona, honako honetan baliabiderik aberatsena du Atxagak. Irakurle-mota desberdinei zuzendutako liburua da. Nork bere gustuari jarraituz, seguru aurkitzen duela liburu honetan non gozatu.
Obabakoak liburua urte askoren emaitza da. Ipuingintzaren tradizio luze eta zabalaren sintesia lortzen du Obabakoakek, Poe-rengandik XX. mendeko azken ipuinlarien lanetaraino: Maupassant, Txekhov, Villiers de L'Isle-Adam, Schowb, eta gertuagoko Waugh, Quiroga, Rulfo, Cortázar, Borges, Singer, Ipar Amerikako ipuin tradizioa, eta abar... Ahozko tradiziotik Joxe Arratibelen Kontu zaharrak eta Auspoa saila. XII. mendetik Europa liluratu duen Arabiako tradizio paregabea: Mila gau eta bat gehiago, Txinatik heldutako Marco Poloren bidaia fantasiatuak, eta abar luzea. Azken finean, literatura oso baten hausnarketa eta sintesi bat eskaintzen du Atxagak bere liburuan. Literatura eta bizitza bera imajinatzeko modu bat, begiratu bat. Munduari eta gizakiari erantzuna emateko abiapuntu eta estilo bereizia. Sinbolismoaren eta erromantizismoaren garaietatik landu eta garatu den tradizioa izan da berea ere. Eta, hala ere, abangoardiak eta Modernitate ausartenak erakutsitako irakasbideei ez die Atxagak ukorik egin, horra bost minututan nola ipuin bat idatzi lezioa. Literatur tradizio zaharra, ahozkotasuna, Modernitatea, zer ez; dena dago egilearen eskura eta guztion ondare da dagoeneko. Ondare aberats horrekin zer egin, horra Atxagaren azierto zoragarria.